وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الألْبَابِ (۱)
تفسیر آن (آیات متشابه) را، جز خدا و راسخان در علم، نمیدانند. (آنها که به دنبال فهم و درک اسرار همه آیات قرآن در پرتو علم و دانش الهی هستند) میگویند: «ما به همه آن ایمان آوردیم، همه از طرف پروردگار ماست.» و جز صاحبان عقل، متذکر نمیشوند. (۲)
روى الحافظ سلیمان القندوزی (الحنفی) عن علی بن أبی طالب أنه قال فی خطبه خطبها:
حافظ سلیمان قندوزی از علی بن ابیطالب علیه السلام روایت می کند که:
أین الذین زعموا أنهم الراسخون فی العلم دوننا کذباً وبغیاً علینا، أن رفعنا الله ووضعهم، وأعطانا وحرمهم، وأدخلنا وأخرجهم، بنا یستعطى الهدى، وبنا یستجلى العمى (۳)
کجایند کسانی که پنداشتند آنان ـ نه ما ـ دانایان علم قرآن هستند؟ به دروغ و ستمی که بر ما رانند، خدا ما را بالا برده و آنان را فروگذاشته؛ به ما عطا کرده و آ نان را محروم داشته. ما را در حوزه عنایت خود در آورد، و آنان را از آن بیرون کرد، راه هدایت را با راهنمایی ما می پویند و روشنی دلهای کور را از ما می جویند.
این عبارات عیناً در نهج البلاغه نیز آمده است. (۴)
و روى الحافظ القندوزی – أیضاً – قال: عن جعفر الصادق (رضی الله عنه) أنه قرأ :
وما یعلم تأویله إلا الله والراسخون فی العلم،
ثم قال:
ونحن الراسخون فی العلم (۵)
قندوزی دوباره از امام صادق علیه السلام روایت می کند که ایشان آیه فوق را قرائت کردند و سپس فرمودند:
راسخان در علم ما هستیم.
پی نوشتها:
(۱) سوره مبارکه آل عمران آیه ۷
(۲) ترجمه آیت الله مکارم شیرازی
(۳) ینابیع الموده ص۷۵.
(۴) نهج البلاغه، نامه ۶۷، مصادر نهج البلاغه، ج ۳، ص ۴۶۲
(۵) ینابیع الموده: ۱۳۹.