شبهه:
تبرک به غیر از پیامبر(ص) چه در حال حیات و چه پس از مرگ بدعت و شرک است.
پاسخ:
تبرک در لغت به معنای طلب برکت است و برکت به معنای زیادت و رشد یا سعادت است. تبرک به چیزی؛ یعنی طلب برکت از طریق آن شیء. و در اصطلاح به معنای طلب برکت از طریق چیزها یا حقیقت هایی است که خداوند متعال برای آنها امتیازها و مقام های خاصی قرار داده است.
انواعی از تبرک است که نزد عموم مسلمانان حتی وهابیان صحیح می‌باشد. اینک به موارد جواز و سند آن به اختصار اشاره می‌کنیم:
- تبرک به اسم خداوند (تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۱۹)
- تبرک به صلوات بر پیامبر (ص) (صحیح مسلم، ج ۱، ص ۳۰۶)
- تبرک به تلاوت قرآن کریم
- تبرک به پیامبر (ص) در زمان حیات (صحیح بخاری، ح۲۹۶۷؛ صحیح مسلم، ح۷۱۵ و ۱۱۰)
- تبرک به موی پیامبر (ص). (صحیح مسلم، ج ۴، ص ۱۸۱۲)
- ج) تبرک به آب دهان پیامبر (ص). (صحیح بخاری، ج ۶، ص ۲۱۶؛ صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۶۹۱)
- ه) تبرک به لباس پیامبر (ص) (صحیح بخاری، ج ۷، ص ۸۲)
- تبرک به مواضع انگشتان پیامبر (ص) (صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۶۲۳)
- ز) تبرک به ته‌مانده ظرف آب پیامبر (ص) .(صحیح بخاری، ج ۶، ص ۲۴۹؛ صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۶۰۳)
- تبرک به آب وضوی پیامبر (ص) (صحیح بخاری، ج ۱، ص ۵۵؛ صحیح مسلم، ج ۱، صص ۳۶۰ و ۳۶۱)
با توجه به اسناد موجود که همگی ازمعتبرترین کتب و قابل استنادترین کتب اهل سنت می باشند، وهابیان نمی توانند در اصل مساله تبرک خدشه وارد کنند و اگر کسی ادعایی مخالف را بیان کند با اسناد موجود که تنها مشتی از خروار است می توان به او پاسخ داد.
با این وجود آنها تبرک به غیر پیامبر اکرم(ص) را بدعت و شرک می دانند. در مقام پاسخ به این شبهه مطرح شده، می توان گفت:
اولا: مواردی در آیات قرآن وجود دارد که مخالف این نظر را ثابت می کند، برای مثال:
- خداوند متعال در قرآن پیراهن حضرت یوسف(ع) را مایه شفای چشمان نابینای حضرت یعقوب(ع) معرفی کرده و نیز ایشان را از تبرک به آن نهی ننموده است. (سوره مبارکه یوسف آیه ۹۳)
- خداوند متعال درباره اهل بیت (علیهم السلام)، یا اهل بیت ابراهیم (علیه السلام) می فرماید:
رحمت و برکات خدا مخصوص شما اهل بیت رسالت است، زیرا خداوند بسیار ستوده و بزرگوار است.
- خداوند متعال راجع به مکه مکرمه می فرماید: إِنَّ أَوَّلَ بَیْت وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذی بِبَکَّهَ مُبارَکًا وَ هُدًی لِلْعالَمینَ؛ (سوره مبارکه آل عمران آیه ۹۶)
- تابوت حضرت موسی علیه السلام در جنگها همراه بنی اسرائیل بوده و مایه آرامش و نصرت برای آنها بوده است. (سوره مبارکه بقره آیه ۲۴۸)
مثال هایی از این دست فراوانند که غیر از پیامبر(ص) و آثار باقیمانده از ایشان را متبرک معرفی نموده اند.
ثانیا: پیروان ابن تیمیه که تبرک را شرک، بدعت و حرام دانسته و شیعیان را به خاطر اعتقاد به آن تکفیر می‌کنند و گمراه می‌شمارند، وقتى به سیره عملى خود آنها نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که خود آنها عملاً آن را قبول دارند و در انجام آن مقید هستند.
ابن کثیر سلفى اموى در کتاب البدایه والنهایه در شرح حال ابن تیمیه می‌نویسد:
عده‌اى از تشییع کنندگان از باقى مانده آب غسل ابن تیمیه، نوش جان کرده و باقى مانده سدر را که با آن جنازه را شسته بودند، بین خودشان تقسیم کردند.و نیز ریسمانى را به جیوه آغشته کرده و به گردن او براى دفع شپش‌هایش انداخته بودند، به یک صد و پنجاه درهم خریدند. همچنین گفته‌اند که طاقیه (نوعى کلاه) او را که بر سرش بوده، به پانصد درهم خریدند. در تشییع جنازه گریه، زارى و ناله‌هاى زیادى سر داده شد و در صالحیه و شهر چندین قرآن براى او ختم کردند، مردم روزهاى زیاد و شبانه روز براى زیارت قبر او می‌آمدند و در کنار قبر او بیتوته کرده و تا صبح می‌ماندند، خواب‌هاى خوب زیادى براى او دیدند و جماعتى در رثاى او شعر سرودند.(البدایه والنهایه، ج ۱۶، ص ۲۱۰)
سراج الدین أبو حفص بزاز حنبلی در کتاب الأعلام العلیۀ فی مناقب إبن تیمیه می‌نویسد:
آری، تبرک شیعیان به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و آثار باقیمانده از آن بزرگواران و قبور آنان بدعت است و شرک اکبر!!! ولی تبرک جستن به جسد شپش زده ، ریسمان جیوه اندود و خوردن آب غسل و تقسیم باقیمانده سدر برای شستشوی جنازه متعفن ابن تیمیه عین توحید!!!!!!!!!