براساس قول مشهور، سر مبارک امام حسین (علیه السلام) که در روز عاشورا از تن جدا شده بود، در روز اربعین به بدن شریفش در کربلا ملحق شد. (تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهدا، جلد دوم، صفحه ۵۷۴)
طبق نقل های تاریخی، جابر بن عبدالله انصاری، صحابی پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم)، به همراه عطیه عوفی در اولین چهلم شهادت امام حسین (علیه السلام) به عنوان اولین زائر بر سر مزار امام حسین (علیه السلام) حاضر شده و قبر آن حضرت را زیارت کرده اند. (مصباح المتهجد، صفحه ۷۸۷)
در حدیثی از امام حسن عسکری (علیه السلام)، زیارت اربعین یکی از پنج نشانه برای مؤمن شمرده شده است.
دیگر نشانه ها عبارتند از: اقامه ۵۱ رکعت نماز (مجموع واجبات و مستحبات)، انگشتر عقیق در دست راست داشتن، در سجده پیشانی بر خاک نهادن و «بسم الله الرحمن الرحیم» را (در نماز) بلند گفتن. (وسائل الشیعه، جلد ۱۰، صفحه ۳۷۳)
حرکت به سوی کربلا در روز اربعین، از زمان امامان معصوم (علیهم السلام) در بین شیعیان رایج بوده است و شیعیان حتی در زمان بنی‌امیه و بنی‌عباس نیز به این حرکت مقید بوده‌اند. (قاضی طباطبایی، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سیدالشهدا (علیه السلام)، جلد دوم، صفحه ۱-۲)